Trong suốt chặng đường lịch sử bốn ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, bên cạnh những trang hào kiệt anh hùng là sự xuất hiện của đấng nữ nhi đầy khí phách, chí khí, mang bản lĩnh của nữ tướng, người cầm quân ra trận và là những người tài giỏi thao lược binh thư.

Để tri ân và ôn lại những kỳ tích đó, chúng ta cùng điểm qua những trang sử hào hùng của những nữ tướng Việt Nam kiệt xuất làm rạng danh lịch sử nước nhà qua quyển sách Kể chuyện nữ tướng Việt Nam, do Nxb Hà Nội phát hành.

Hai vị nữ tướng đầu tiên sách giới thiệu đến bạn đọc đó là Trưng Trắc - Trưng Nhị.  Hai Bà Trưng đã quả cảm phát động và lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa, vùng lên đập tan chính quyền đô hộ của nhà Đông Hán, xưng vương và lập nên nền độc lập tự chủ trong vòng ba năm sau hơn 200 năm đắm chìm dưới ách đô hộ của các triều đại phong kiến phương Bắc. Hai bà lập nên vương triều mới. Trưng Trắc xưng hiệu là Trưng Vương. Hai bà đã thắp lên ngọn lửa chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam. Quyền tự chủ đất nước do Hai bà mang lại dù ngắn ngủi (từ năm 40 đến 43) song Hai bà đã khắc hoạ vào lịch sử và tâm thức người dân Việt Nam tấm gương trung nghĩa, anh hùng làm vẻ vang cho nữ giới và dân tộc. Biết tin Hai Bà Trưng dựng cờ khởi nghĩa, bà Lê Chân chiêu mộ quân sĩ, ngày đêm luyện tập, chờ cơ hội báo thù. Kháng chiến thắng lợi, bà được giao trọng trách Chưởng quản binh quyền nội bộ, đóng đại bản doanh ở Giao Chỉ và trấn thủ miền Đông Bắc, sau đó hy sinh. Không chỉ có công đánh giặc cứu nước, bà còn có công chiêu mộ dân phu, khai khẩn đất hoang, lập vùng đất thuộc thành phố Hải Phòng ngày nay. (Nữ tướng Lê Chân).

Bên cạnh đó còn nhiều nữ tướng tài cùng kề vai sát cánh, đồng cam cộng khổ làm nên thắng lợi, lập nước độc lập, thái bình và gây dựng giang sơn. Những nữ anh hùng ấy đã chứng minh được rằng: phụ nữ Việt Nam luôn có tinh thần yêu nước, căm thù giặc, dũng mãnh, thao lược và sẵn sàng hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. như: Nữ tướng Quách A Nương - Tiên phong tả tướng; Nữ tướng quân Lê Thị Hoa… cũng được tác giả giới thiệu trong quyển sách này.

Trong lịch sử các triều đại phong kiến ở Việt Nam thì sau triều đại Hai Bà Trưng, Tây Sơn là thời đại xuất hiện nhiều nữ tướng có võ nghệ cao cường, được người đời xưng danh là Tây Sơn ngũ phụng thư, gồm: Bùi Thị Xuân, Bùi Thị Nhạn, Trần Thị Lan, Huỳnh Thị Cúc, Nguyễn Thị Dung.

Nổi tiếng thành thạo nhiều môn võ bí truyền, giỏi bắn cung, cưỡi voi, huấn luyện voi nơi vùng đất có truyền thống thượng võ. Đó chính là Bùi Thị Xuân. Bà là nữ tướng Việt Nam nổi tiếng về nhan sắc, sức mạnh, thích đóng giả làm con trai, múa kiếm, đi quyền. Sau khi kết duyên cùng Trần Quang Diệu, vợ chồng bà là trụ cột, khai quốc công thần của nhà Tây Sơn. Cả hai góp công lớn, giúp vua Quang Trung - Nguyễn Huệ đánh tan quân Xiêm (năm 1785) và quân Thanh (năm 1789). Thế mới có câu:

                                                                   “Ai về Bình Định mà coi

                                                          Đàn bà cũng biết cầm roi đi quyền”

Với ý chí kiên cường và lòng dũng cảm, bà đã lập được nhiều chiến công, trở thành nữ tướng kiệt xuất của nghĩa quân Tây Sơn. Về sau, bà được vua Quang Trung phong là Đô đốc, cũng là vị nữ Đô đốc duy nhất dưới triều đại này.

Cũng trong triều đại này còn có nữ tướng Bùi Thị Nhạn, Bà đã mang lại những chiến công hiển hách cho nhà Tây Sơn và lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. Sau này, khi trở thành vợ chính thức của vua Quang Trung, bà được tấn phong làm Chính cung Hoàng hậu.

Gần đây là vị nữ tướng duy nhất của nước ta ở thế kỷ XX, đó là bà Nguyễn Thị Định - Nữ tướng xứng đáng với tám chữ vàng "Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang”. Từ thủ lĩnh của đội quân tóc dài trong phong trào Đồng Khởi ở Bến Tre, bà trở thành nữ tướng đầu tiên của nước ta trong thế kỷ XX. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Phó tư lệnh giải phóng miền Nam là cô Nguyễn Thị Định. Cả thế giới chỉ nước ta có vị tướng quân gái như vậy. Thật là vẻ vang cho miền Nam, cho dân tộc ta”.

Ngoài ra, sách còn giới thiệu đến bạn đọc những chiến công tiêu biểu của các nữ tướng khác trong lịch sử Việt Nam như:  Nữ tướng Xuân Nương, Nữ tướng Thiều Hoa, Nữ tướng Nguyệt Nga, Nữ tướng Ngọc Trinh, Nữ tướng Ngọc Quang...

Sách hiện có tại Thư viện, trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.